یک آیه در روز

ادامه جلسه 116

3) در مناظره‌ای که مامون بین امام رضا ع و علمای ادیان مختلف برقرار کرد، ایشان شواهد متعددی از کتب آسمانی تورات و انجیل را که اشاره به نبوت پیامبر اکرم ص داشت، مطرح فرمود که فرازهایی از آن تقدیم می‌شود: ترجمه عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج‏1، ص327-329

امام رضا ع سپس رو به رأس الجالوت نموده فرمودند: تو را به ده آیه‏اى که بر موسى بن عمران نازل شد، قسم میدهم که آیا درباره محمّد و امّتش در تورات، این مطالب موجود هست؟

«آن زمان که امّت آخر، پیروان آن شتر سوار، بیایند، و خداوند را بسیار بسیار تسبیح گویند، تسبیحى جدید در معبدهائى نو، در آن زمان، بنى اسرائیل باید به سوى آنان و به سوى پادشاهشان روان شوند تا قلوبشان آرامش یابد، زیرا آنان شمشیرهائى بدست دارند که به وسیله آن شمشیرها از کفّار (محارب) در گوشه و کنار زمین انتقام مى‏گیرند» آیا این مطلب، همین گونه در تورات مکتوب نیست؟

رأس الجالوت گفت: آرى، ما نیز آن را همین گونه در تورات یافته‏ایم.

سپس به جاثلیق فرمود: با کتاب «شعیا» در چه حدى آشنا هستى؟ گفت:

آن را حرف به حرف مى‏دانم و بلد هستم.

سپس به آن دو فرمود: آیا قبول دارید که این مطلب از گفته‏هاى اوست: «اى مردم! من تصویر آن شخص سوار بر درازگوش را دیدم در حالى که لباسهائى از نور بر تن داشت و آن شتر سوار را دیدم که نورش همچون نور ماه بوده»؟

آن دو پاسخ دادند: بله، شعیا چنین چیزى گفته است،

حضرت فرمودند: آیا با این گفته عیسى علیه السّلام در انجیل آشنا هستى: «من به سوى خداى شما و خداى خودم خواهم رفت، و فارقلیطا خواهد آمد و اوست که به نفع من و به حقّ شهادت خواهد داد همان طور که من براى او شهادت دادم، و اوست که همه چیز را براى شما تفسیر خواهد کرد، و اوست که رسوائى‏هاى امّت‏ها را آشکار خواهد کرد، و اوست که ستون خیمه کفر را خواهد شکست»

جاثلیق گفت: هر چه از انجیل بخوانى آن را قبول داریم،

حضرت فرمود: آیا قبول دارى این مطلب در انجیل موجود است؟

گفت: بله...

مترجم گوید: مرحوم استاد شعرانىّ در کتاب «اثبات نبوّت» صفحه 241 چنین میفرمایند:

 «باید دانست که حضرت مسیح علیه السّلام بشارت به آمدن «فارقلیط» داد و این لغت یونانى و در اصل «پرکلیتوس» است (به کسر پاء فارسى و راء) که چون معرّبش کردند «فارقلیط» شد، و پرکلیتوس کسى است که نام او بر سر زبانها باشد و همه کس او را ستایش کند و معنى «احمد» همین است، و نزد این بنده مؤلّف، کتاب لغت یونانىّ به انگلیسى هست، آن را به آشنایان زبان انگلیسى نشان دادم، گفتند: «پرکلیتوس» را به همین معنى ترجمه کرده است، حتّى معنى تفضیلى که در «احمد» است (یعنى ستوده‏تر) و در محمّد نیست از کلمه «پرکلیتوس» یونانى نیز فهمیده مى‏شود، و این کتاب لغت طبع انگلستان‏ است، و نصاراى امروز به جاى این کلمه در ترجمه‏هاى انجیل «تسلّى دهنده» مى‏آورند، و خوانندگان هر جا که این کلمه را دیدند بدانند در اصل انجیل، بجاى آن کلمه «فارقلیط» است و به عقیده مسیحیان کلمه «پرکلیتوس» به فتح پاء و راء است، و گویند اگر به کسر این دو حرف بوده به معنى «احمد» بود، چون به فتح است به معنى «تسلّى دهنده» است و به عقیده ما ترجمه اوّل صحیح است، و در قرآن (سوره صفّ آیه 6) فرمود: «وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتِی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ»...

عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج‏1، ص161-166

ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى رَأْسِ الْجَالُوتِ فَقَالَ یَا یَهُودِیُّ أَقْبِلْ عَلَیَّ أَسْأَلْکَ بِالْعَشْرِ الْآیَاتِ الَّتِی أُنْزِلَتْ عَلَى مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ع هَلْ تَجِدُ فِی التَّوْرَاةِ مَکْتُوباً بِنَبَإِ مُحَمَّدٍ ص وَ أُمَّتِهِ إِذَا جَاءَتِ الْأُمَّةُ الْأَخِیرَةُ أَتْبَاعُ رَاکِبِ الْبَعِیرِ یُسَبِّحُونَ الرَّبَّ جِدّاً جِدّاً تَسْبِیحاً جَدِیداً فِی الْکَنَائِسِ الْجُدُدِ فلیفرغ [فَلْیَفْزَعْ‏] بَنُو إِسْرَائِیلَ إِلَیْهِمْ وَ إِلَى مَلِکِهِمْ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُهُمْ فَإِنَّ بِأَیْدِیهِمْ سُیُوفاً یَنْتَقِمُونَ بِهَا مِنَ الْأُمَمِ الْکَافِرَةِ فِی أَقْطَارِ الْأَرْضِ أَ هَکَذَا هُوَ فِی التَّوْرَاةِ مَکْتُوبٌ

قَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ نَعَمْ إِنَّا لَنَجِدُهُ کَذَلِکَ

ثُمَّ قَالَ لِلْجَاثَلِیقِ یَا نَصْرَانِیُّ کَیْفَ عِلْمُکَ بِکِتَابِ شَعْیَا ع

قَالَ أَعْرِفُهُ حَرْفاً حَرْفاً

قَالَ لَهُمَا أَ تَعْرِفَانِ هَذَا مِنْ کَلَامِهِ یَا قَوْمِ إِنِّی رَأَیْتُ صُورَةَ رَاکِبِ الْحِمَارِ لَابِساً جَلَابِیبَ النُّورِ وَ رَأَیْتُ رَاکِبَ الْبَعِیرِ ضَوْءٌ مِثْلُ ضَوْءِ الْقَمَرِ

فَقَالا

قَدْ قَالَ ذَلِکَ شَعْیَا ع

قَالَ الرِّضَا ع یَا نَصْرَانِیُّ هَلْ تَعْرِفُ فِی الْإِنْجِیلِ قَوْلَ عِیسَى ع إِنِّی ذَاهِبٌ إِلَى رَبِّکُمْ وَ رَبِّی وَ الْبَارِقْلِیطَا  جَاءَ هُوَ الَّذِی یَشْهَدُ لِی بِالْحَقِّ کَمَا شَهِدْتُ لَهُ وَ هُوَ الَّذِی یُفَسِّرُ لَکُمْ کُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ هُوَ الَّذِی یُبْدِئُ فَضَائِحَ الْأُمَمِ وَ هُوَ الَّذِی یَکْسِرُ عَمُودَ الْکُفْرِ

فَقَالَ الْجَاثَلِیقُ مَا ذَکَرْتَ شَیْئاً مِنَ الْإِنْجِیلِ إِلَّا وَ نَحْنُ مُقِرُّونَ بِهِ

فَقَالَ أَ تَجِدُ هَذَا فِی الْإِنْجِیلِ ثَابِتاً یَا جَاثَلِیقُ

قَالَ نَعَمْ

...

ثُمَّ إِنَّکَ تَقُولُ مِنْ شَهَادَةِ عِیسَى عَلَى نَفْسِهِ حَقّاً أَقُولُ لَکُمْ یَا مَعْشَرَ الْحَوَارِیِّینَ إِنَّهُ لَا یَصْعَدُ إِلَى السَّمَاءِ إِلَّا مَنْ نَزَلَ مِنْهَا إِلَّا رَاکِبَ الْبَعِیرِ خَاتَمَ الْأَنْبِیَاءِ فَإِنَّهُ یَصْعَدُ إِلَى السَّمَاءِ وَ یَنْزِلُ فَمَا تَقُولُ فِی هَذَا الْقَوْلِ

قَالَ الْجَاثَلِیقُ هَذَا قَوْلُ عِیسَى لَا نُنْکِرُهُ

...

فَالْتَفَتَ الرِّضَا ع إِلَى رَأْسِ الْجَالُوتِ فَقَالَ لَهُ تَسْأَلُنِی أَوْ أَسْأَلُکَ فَقَالَ بَلْ أَسْأَلُکَ وَ لَسْتُ أَقْبَلُ مِنْکَ حُجَّةً إِلَّا مِنَ التَّوْرَاةِ أَوْ مِنَ الْإِنْجِیلِ أَوْ مِنْ زَبُورِ دَاوُدَ أَوْ بِمَا فِی صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ وَ مُوسَى

قَالَ الرِّضَا ع لَا تَقْبَلُ مِنِّی حُجَّةً إِلَّا بِمَا تَنْطِقُ بِهِ التَّوْرَاةُ عَلَى لِسَانِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ وَ الْإِنْجِیلُ عَلَى لِسَانِ عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ وَ الزَّبُورُ عَلَى لِسَانِ دَاوُدَ فَقَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ مِنْ أَیْنَ تُثْبِتُ نُبُوَّةَ مُحَمَّدٍ ص قَالَ الرِّضَا ع شَهِدَ بِنُبُوَّتِهِ مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ وَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَ دَاوُدُ خَلِیفَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی الْأَرْضِ فَقَالَ لَهُ ثَبِّتْ قَوْلَ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع هَلْ تَعْلَمُ یَا یَهُودِیُّ أَنَّ مُوسَى أَوْصَى بَنِی إِسْرَائِیلَ فَقَالَ لَهُمْ إِنَّهُ سَیَأْتِیکُمْ نَبِیٌّ مِنْ إِخْوَانِکُمْ فِیهِ فَصَدِّقُوا وَ مِنْهُ فَاسْمَعُوا فَهَلْ تَعْلَمُ أَنَّ لِبَنِی إِسْرَائِیلَ إِخْوَةً غَیْرَ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ إِنْ کُنْتَ تَعْرِفُ قَرَابَةَ إِسْرَائِیلَ مِنْ إِسْمَاعِیلَ وَ السَّبَبَ الَّذِی بَیْنَهُمَا مِنْ قِبَلِ إِبْرَاهِیمَ ع فَقَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ هَذَا قَوْلُ مُوسَى لَا نَدْفَعُهُ

فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع‏ هَلْ جَاءَکُمْ مِنْ إِخْوَةِ بَنِی إِسْرَائِیلَ نَبِیٌّ غَیْرُ مُحَمَّدٍ ص

قَالَ لَا

قَالَ الرِّضَا ع أَ وَ لَیْسَ قَدْ صَحَّ هَذَا عِنْدَکُمْ قَالَ نَعَمْ وَ لَکِنِّی أُحِبُّ أَنْ تُصَحِّحَهُ إِلَیَّ مِنَ التَّوْرَاةِ

فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع هَلْ تُنْکِرُ أَنَّ  التَّوْرَاةَ تَقُولُ لَکُمْ جَاءَ النُّورُ مِنْ قِبَلِ طُورِ سَیْنَاءَ وَ أَضَاءَ لَنَا مِنْ جَبَلِ سَاعِیرَ وَ اسْتَعْلَنَ عَلَیْنَا مِنْ جَبَلِ فَارَانَ

قَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ أَعْرِفُ هَذِهِ الْکَلِمَاتِ وَ مَا أَعْرِفُ تَفْسِیرَهَا

قَالَ الرِّضَا ع أَنَا أُخْبِرُکَ بِهِ أَمَّا قَوْلُهُ جَاءَ النُّورُ مِنْ قِبَلِ طُورِ سَیْنَاءَ فَذَلِکَ وَحْیُ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى الَّذِی أَنْزَلَهُ عَلَى مُوسَى ع عَلَى جَبَلِ طُورِ سَیْنَاءَ وَ أَمَّا قَوْلُهُ وَ أَضَاءَ لَنَا مِنْ جَبَلِ سَاعِیرَ فَهُوَ الْجَبَلُ الَّذِی أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ع وَ هُوَ عَلَیْهِ وَ أَمَّا قَوْلُهُ وَ اسْتَعْلَنَ عَلَیْنَا مِنْ جَبَلِ فَارَانَ فَذَاکَ جَبَلٌ مِنْ جِبَالِ مَکَّةَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهَا یَوْمٌ

وَ قَالَ شَعْیَاءُ النَّبِیُّ ع فِیمَا تَقُولُ أَنْتَ وَ أَصْحَابُکَ فِی التَّوْرَاةِ رَأَیْتُ رَاکِبَیْنِ أَضَاءَ لهم [لَهُمَا] الْأَرْضُ أَحَدُهُمَا عَلَى حِمَارٍ وَ الْآخَرُ عَلَى جَمَلٍ فَمَنْ رَاکِبُ الْحِمَارِ وَ مَنْ رَاکِبُ الْجَمَلِ

قَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ لَا أَعْرِفُهُمَا فَخَبِّرْنِی بِهِمَا قَالَ أَمَّا رَاکِبُ الْحِمَارِ فَعِیسَى ع وَ أَمَّا رَاکِبُ الْجَمَلِ فَمُحَمَّدٌ ص أَ تُنْکِرُ هَذَا مِنَ التَّوْرَاةِ

قَالَ لَا مَا أُنْکِرُهُ

ثُمَّ قَالَ الرِّضَا ع هَلْ تَعْرِفُ حَیْقُوقَ النَّبِیَّ ع

قَالَ نَعَمْ إِنِّی بِهِ لَعَارِفٌ قَالَ فَإِنَّهُ قَالَ وَ کِتَابُکُمْ یَنْطِقُ بِهِ جَاءَ اللَّهُ تَعَالَى بِالْبَیَانِ مِنْ جَبَلِ فَارَانَ وَ امْتَلَأَتِ السَّمَاوَاتُ مِنْ تَسْبِیحِ أَحْمَدَ وَ أُمَّتُهُ یَحْمِلُ خَیْلَهُ فِی الْبَحْرِ کَمَا یَحْمِلُ فِی الْبَرِّ یَأْتِینَا بِکِتَابٍ جَدِیدٍ بَعْدَ خَرَابِ بَیْتِ الْمَقْدِسِ یَعْنِی بِالْکِتَابِ الْفُرْقَانَ أَ تَعْرِفُ هَذَا وَ تُؤْمِنُ بِهِ

قَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ قَدْ قَالَ ذَلِکَ حَیْقُوقُ‏ النَّبِیُّ ع وَ لَا نُنْکِرُ قَوْلَهُ

قَالَ الرِّضَا ع فَقَدْ قَالَ دَاوُدُ فِی زَبُورِهِ وَ أَنْتَ تَقْرَؤُهُ اللَّهُمَّ ابْعَثْ مُقِیمَ السُّنَّةِ بَعْدَ الْفَتْرَةِ فَهَلْ تَعْرِفُ نَبِیّاً أَقَامَ السُّنَّةَ بَعْدَ الْفَتْرَةِ غَیْرَ مُحَمَّدٍ ص

قَالَ رَأْسُ الْجَالُوتِ هَذَا قَوْلُ دَاوُدَ نَعْرِفُهُ وَ لَا نُنْکِرُ وَ لَکِنْ عَنَى بِذَلِکَ عِیسَى وَ أَیَّامُهُ هِیَ الْفَتْرَةُ

قَالَ لَهُ الرِّضَا ع جَهِلْتَ إِنَّ عِیسَى ع لَمْ یُخَالِفِ السُّنَّةَ وَ کَانَ مُوَافِقاً لِسُنَّةِ التَّوْرَاةِ حَتَّى رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَیْهِ وَ فِی الْإِنْجِیلِ مَکْتُوبٌ أَنَّ ابْنَ الْبَرَّةِ ذَاهِبٌ وَ الْبَارِقْلِیطَا جَاءٍ مِنْ بَعْدِهِ وَ هُوَ الَّذِی یَحْفَظُ الْآصَارَ وَ یُفَسِّرُ لَکُمْ کُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ یَشْهَدُ لِی کَمَا شَهِدْتُ لَهُ أَنَا جِئْتُکُمْ بِالْأَمْثَالِ وَ هُوَ یَأْتِیکُمْ بِالتَّأْوِیلِ أَ تُؤْمِنُ بِهَذَا فِی الْإِنْجِیلِ

قَالَ نَعَم‏