یک آیه در روز

 

ب. اهل بیت؛ ‌کرائم قرآن 

8) الف. ابن عباس روایت کرده است که:

پیامبر اکرم ص دست من و علی ع را گرفت و با خود به بالای کوه ثبیر برد و سپس چند رکعت نماز گزارد و دستانش را به سوی آسمان بلند کرد و فرمود:

خدایا همانا موسی بن عمران از تو درخواستی کرد؛ و من محمد پیامبرت هم از تو درخواست می‌کنم که سینه‏ام را گشاده گردانی و کارم را بر من آسان ساز و گره از زبانم بگشاى تا سخنم را بفهمند و وزیر و یاورى از خاندانم براى من قرار ده؛ برادرم» علی بن ابی‌طالب را؛ «پشتم را به او محکم کن و او را در کارم شریک گردان.» (طه/25-32)

ابن عباس می‌گوید: شنیدم منادی ندا داد: ای احمد؛ آنچه درخواست کردی به تو داده شد.

سپس رسول الله ص به علی ع فرمود: یا اباالحسن! دستانت را به سوی آسمان بلند کن و از پروردگارت درخواست کن و از او بخواه که به تو عطایی فرماید.

پس علی ع دستانش را به سوی آسمان بلند کرد وگفت: خدایا برای من نزد خودت عهدی قرار بده و برای من نزد خودت دوستی و مودتی قرار بده.

پس خداوند بر پیامبرش نازل فرمود «همانا کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏اند، به زودى [خداى‏] رحمان براى آنان دوستی و مودتی قرار مى‏دهد.» (مریم/96).

پس پیامبر ص این را بر اصحابش تلاوت کرد و آنان [از سرعت استجابت دعای ایشان] بسیار متعجب شدند.

پیامبرص فرمود: از چه تعجب کردید؛ ‌همانا قرآن چهار قسمت است؛ یک چهارم آن خاص ما اهل بیت است؛‌یک چهارم آن در مورد دشمنانمان است؛‌ یک چهارم آن حلال و حرام است؛ و یک چهارم آن واجبات و احکام است؛ و همانا خداوند در مورد علی ع «کرائم قرآن» [= کریم‌های قرآن؛ که مقصود ظاهرا آیات کریم قرآن است] را نازل فرمود.

تفسیر فرات الکوفی، ص248-249؛ المناقب (مناقب علی؛ لابن المغازلی)، ص394[1]؛ الفضائل (لابن شاذان القمی)، ص124-125[2]

فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنِی أَحْمَدُ بْنُ مُوسَى [قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ ثَابِتٍ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ شُعْبَةَ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنِ الْحَکَمِ‏] عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:

أَخَذَ النَّبِیُّ ص یَدِی وَ یَدَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع فَعَلا بِنَا إِلَى ثَبِیرٍ ثُمَّ صَلَّى رَکَعَاتٍ ثُمَّ رَفَعَ یَدَیْهِ إِلَى السَّمَاءِ فَقَالَ:

اللَّهُمَّ إِنَّ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ سَأَلَکَ وَ أَنَا مُحَمَّدٌ نَبِیُّکَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَشْرَحَ لِی صَدْرِی وَ تُیَسِّرَ لِی أَمْرِی وَ تُحَلِّلَ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِی لِیَفْقَهُوا قَوْلِی وَ اجْعَلْ لِی وَزِیراً مِنْ أَهْلِی عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ أَخِی. اشْدُدْ بِهِ أَزْرِی وَ أَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی.

قَالَ فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ [رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ‏] سَمِعْتُ مُنَادِیاً یُنَادِی یَا أَحْمَدُ قَدْ أُوتِیتَ مَا سَأَلْتَ.

قَالَ فَقَالَ النَّبِیُّ ص لِعَلِیٍّ: یَا أَبَا الْحَسَنِ ارْفَعْ یَدَکَ إِلَى السَّمَاءِ فَادْعُ رَبَّکَ وَ اسْأَلْهُ [وَ سَلْ‏] یُعْطِکَ.

فَرَفَعَ [عَلِیٌ‏] یَدَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ هُوَ یَقُولُ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی عِنْدَکَ عَهْداً وَ اجْعَلْ لِی عِنْدَکَ وُدًّا.

فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى نَبِیِّهِ إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِلَى آخِرِ الْآیَةِ [سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ‏ وُدًّا].

فَتَلَاهَا النَّبِیُّ عَلَى أَصْحَابِهِ فَتَعَجَّبُوا مِنْ ذَلِکَ عَجَباً شَدِیداً [فَتَعَجَّبَ الصَّحَابَةُ وَ النَّاسُ مِنْ سُرْعَةِ اسْتِجَابَةِ دُعَائِهِمَا]

فَقَالَ النَّبِیُّ ص: بِمَا تَعْجَبُونَ إِنَّ الْقُرْآنَ أَرْبَعَةُ أَرْبَاعٍ فَرُبُعٌ فِینَا أَهْلَ الْبَیْتِ خَاصَّةً وَ رُبُعٌ فِی أَعْدَائِنَا وَ رُبُعٌ حَلَالٌ وَ حَرَامٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ أَحْکَامٌ وَ إِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ فِی عَلِیٍّ کَرَائِمَ الْقُرْآنِ.

فراز آخر این روایات که قرآن کریم را چهار قسمت می‌کند با سندهای مختلف و تعابیر متعدد دیگری هم روایت شده است؛‌ از جمله در تفسیر فرات الکوفی، ص46-48[3]؛ فقط این دسته‌بندی پایان روایت به صورت‌های دیگری هم ذکر شده است؛ ‌از جمله:

ب. رُبُعٌ فِینَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ رُبُعٌ قِصَصٌ وَ أَمْثَالٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ إِنْذَارٌ وَ رُبُعُ أَحْکَامٌ وَ اللَّهُ أَنْزَلَ فِی عَلِیٍّ کَرَائِمَ الْقُرْآنِ.

یک چهارم آن خاص ما اهل بیت است؛‌یک چهارم آن قصه‌ها و مَثَل‌هاست؛‌ یک چهارم آن واجبات و انذارهاست؛ و یک چهارم آن احکام است؛ و همانا خداوند در مورد علی ع «کرائم قرآن» را نازل فرمود.

ج. رُبُعٌ فِینَا وَ رُبُعٌ فِی عَدُوِّنَا وَ رُبُعٌ سُنَنٌ وَ أَمْثَالٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ أَحْکَامٌ وَ لَنَا کَرَائِمُ الْقُرْآنِ.

یک چهارم آن درباره ماست؛‌یک چهارم آن در مورد دشمنانمان است؛‌ یک چهارم آن سنت‌ها و مَثَل‌هاست؛ و یک چهارم آن واجبات و احکام است؛ و «کرائم قرآن» از آن ماست.

 

9) امیرالمومنین ع در خطبه‌ای در وصف اهل بیت پیامبر ص فرمودند:

کرائم قرآن [آیتهاى بلند معنى قرآن‏] در آنان است، و گنجینه‏هاى خداى رحمانند. اگر سخن گویند جز راست نگویند، و اگر خاموش مانند بر آنان پیشى نجویند. پس پیشواى قوم باید با مردم خود به راستى سخن گوید، و راه خرد پوید، و از فرزندان آخرت بود، که از آنجا آمده است و هم بدانجا رود. آن که به چشم دل نگرد، و با دیده درون کار کند، آغاز کارش آن است که بداند آنچه کند به سود اوست یا بر او زیان است؛ اگر به سود اوست پى آن رود، و اگر به زیان اوست باز ایستد. چه، آن که نادانسته کارى کند، مانند کسى است که به بیراهه رود: هر چه در آن راه پیش راند، از مقصود خود دورتر ماند، و آن که‏ از روى دانش کننده کار است، همچون رونده در راه آشکار است. پس نگرنده باید بپاید که پیش مى‏رود یا پس مى‏آید. و بدان که هر ظاهرى را باطنى است که بر مثال آن است، آنچه ظاهرش پاکیزه بود باطن آن نیز آن چنان است، و آنچه ظاهرش پلید است، باطن آن نیز پلید است، و رسول صادق (ص) فرموده است: «[گاه می‌شود که] خداوند بنده را دوست دارد، و کرده او را ناخوش مى‏دارد، و کارى را خوش دارد و کننده آن را ناخوش مى‏دارد» و بدان! هر کرده‏اى چون میوه‏اى است که از گیاهى رسته است، و هیچ گیاه را از آب بى‏نیازى نیست، و آبها گونه گون بود. آنچه آبیارى‏اش نیکو، درختش نیکو و میوه‏اش شیرین است، و آنچه آبیارى‏اش پلید، درختش پلید و میوه‏اش تلخ است.

نهج البلاغة ؛ خطبه154 (ترجمه شهیدی، ص152-153)

و من خطبة له ع یذکر فیها فضائل أهل البیت‏

فِیهِمْ کَرَائِمُ‏ الْقُرْآنِ وَ هُمْ کُنُوزُ الرَّحْمَنِ إِنْ نَطَقُوا صَدَقُوا وَ إِنْ صَمَتُوا لَمْ یُسْبَقُوا فَلْیَصْدُقْ رَائِدٌ أَهْلَهُ وَ لْیُحْضِرْ عَقْلَهُ وَ لْیَکُنْ مِنْ أَبْنَاءِ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ مِنْهَا قَدِمَ وَ إِلَیْهَا یَنْقَلِبُ‏ فَالنَّاظِرُ بِالْقَلْبِ الْعَامِلُ بِالْبَصَرِ یَکُونُ مُبْتَدَأُ عَمَلِهِ أَنْ یَعْلَمَ أَ عَمَلُهُ عَلَیْهِ أَمْ لَهُ فَإِنْ کَانَ لَهُ مَضَى فِیهِ وَ إِنْ کَانَ عَلَیْهِ وَقَفَ عَنْهُ فَإِنَّ الْعَامِلَ بِغَیْرِ عِلْمٍ کَالسَّائِرِ عَلَى غَیْرِ طَرِیقٍ فَلَا یَزِیدُهُ بُعْدُهُ عَنِ الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ إِلَّا بُعْداً مِنْ حَاجَتِهِ وَ الْعَامِلُ بِالْعِلْمِ کَالسَّائِرِ عَلَى الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ فَلْیَنْظُرْ نَاظِرٌ أَ سَائِرٌ هُوَ أَمْ رَاجِعٌ وَ اعْلَمْ أَنَّ لِکُلِّ ظَاهِرٍ بَاطِناً عَلَى مِثَالِهِ فَمَا طَابَ ظَاهِرُهُ طَابَ بَاطِنُهُ وَ مَا خَبُثَ ظَاهِرُهُ خَبُثَ بَاطِنُهُ وَ قَدْ قَالَ الرَّسُولُ الصَّادِقُ ص إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْعَبْدَ وَ یُبْغِضُ عَمَلَهُ وَ یُحِبُّ الْعَمَلَ وَ یُبْغِضُ بَدَنَهُ وَ اعْلَمْ أَنَّ لِکُلِّ عَمَلٍ نَبَاتاً وَ کُلُّ نَبَاتٍ لَا غِنَى بِهِ عَنِ الْمَاءِ وَ الْمِیَاهُ مُخْتَلِفَةٌ فَمَا طَابَ سَقْیُهُ طَابَ غَرْسُهُ وَ حَلَتْ ثَمَرَتُهُ وَ مَا خَبُثَ سَقْیُهُ خَبُثَ غَرْسُهُ وَ أَمَرَّتْ ثَمَرَتُه‏.

 

10) الف. از امام صادق ع روایت شده که رسول الله ص فرمودند:

کسی که بمیرد و امام زمانش را نشانسد به مرگ جاهلیت مرده است؛ پس بر شما باد به طاعت؛که همانا شما اصحاب علی ع را دیده‌اید و به امامی اقتدا کرده‌اید که مردم در نشناختنش عذری ندارند؛ ‌همانا کرائم قرآن [= کریم‌های قرآن؛ که مقصود ظاهرا آیات کریم قرآن است] از آن ماست؛‌و ماییم آن جماعتی که خداوند طاعت ما را واجب کرد و انفال و برگزیده پاک اموال^* از آن ماست.

* صَفْوُ الْمَال: برگزیده پاک اموال؛ ظاهرا مقصود «خمس» است در مقایسه با «زکات»؛ که اولی سهم اهل بیت است و دومی بر اهل بیت ع حرام است.

المحاسن، ج‏1، ص154

عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ بَشِیرٍ الدَّهَّانِ قَالَ‏ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:

مَنْ مَاتَ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ إِمَامَهُ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً فَعَلَیْکُمْ بِالطَّاعَةِ قَدْ رَأَیْتُمْ أَصْحَابَ عَلِیٍّ وَ أَنْتُمْ تَأْتَمُّونَ بِمَنْ لَا یُعْذَرُ النَّاسُ بِجَهَالَتِهِ لَنَا کَرَائِمُ الْقُرْآنِ وَ نَحْنُ أَقْوَامٌ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَنَا وَ لَنَا الْأَنْفَالُ وَ لَنَا صَفْوُ الْمَال‏.

ب. این روایت با همین سند، از ابتدای سخن خود امام صادق ع در تفسیر عیاشی آمده؛ ‌اما ادامه‌ای هم دارد که در محاسن نیامده بود. حضرت در ادامه و ظاهرا در توضیح اینکه «کرائم القرآن» از آن ماست؛ فرمودند:

و نمی‌گویم که من جزء اصحاب غیب هستم [از کسانی هستم که علم غیب دارد] بلکه ما کتاب الله را می‌شناسیم؛‌و کتاب الله همه چیز را در بردارد؛ همانا خداوند به ما تعلیم داد علمی را که به احدی غیر از ما تعلیم نداد؛ و نیز علمی را که به فرشتگانش و پیامبرانش تعلیم داد؛‌پس هرآنچه فرشتگانش و پیامبرانش می‌دانند ما هم می‌دانیم.

تفسیر العیاشی، ج‏1، ص16 و 47؛ المسائل السرویة (للمفید)، ص80[4]

عن بشیر الدهان قال: سمعت أبا عبد الله ع یقول:

إن الله فرض طاعتنا فی کتابه فلا یسع الناس جهلا، لنا صفو المال و لنا الأنفال و لنا کرائم القرآن، و لا أقول لکم إنا أصحاب الغیب، و نعلم کتاب الله و کتاب الله یحتمل کل شی‏ء، إن الله أعلمنا علما لا یعلمه أحد غیره، و علما قد أعلمه ملائکته و رسله، فما علمته ملائکته و رسله فنحن نعلمه.

 

---

[1] . أخبرنا أبو إسحاق إبراهیم بن طلحة بن غسان بن النعمان الکازرونی -إجازة- أن عمر بن محمد بن یوسف حدثهم قال: حدثنا أبو إسحاق المدینی، حدثنا أحمد بن موسى الحرامی، حدثنا الحسین بن ثابت المدنی خادم موسى بن جعفر حدثنی أبی عن شعبة عن الحکم عن عکرمة عن ابن عباس قال: أخذ رسول الله صلى الله علیه وسلم بیدی وأخذ بید علی فصلى أربع رکعات، ثم رفع یده إلى السماء فقال: ((اللهم سألک موسى بن عمران، وإن محمداً سألک أن تشرح لی صدری، وتیسر لی أمری، وتحل عقدة من لسانی یفقهوا قولی، واجعل لی وزیراً من أهلی! علیاً اشدد به أزری، وأشرکه فی أمری!)). قال ابن عباس: فسمعت منادیاً ینادی: یا أحمد! قد أوتیت ما سألت. فقال النبی: ((یا أبا الحسن ارفع یدک إلى السماء، وادع ربک وسله یعطک))، فرفع علی یده إلى السماء وهو یقول: اللهم اجعل لی عندک عهداً واجعل لی عندک وداً. فأنزل الله على نبیه {إن الذین آمنوا وعملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا}، فتلاها النبی صلى الله علیه وسلم على أصحابه فعجبوا من ذلک عجباً شدیداً، فقال النبی صلى الله علیه وسلم: ((مم تعجبون؟ إن القرآن أربعة أرباع: فربع فینا أهل البیت خاصة، وربع فی أعدائنا، وربع حلال وحرام، وربع فرائض وأحکام، والله أنزل فی علی کرائم القرآن)).

[2] . عَنِ الْقَاضِی الْکَبِیرِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ الْمَغَازِلِیِّ یَرْفَعُهُ إِلَى ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّهُ قَالَ: أَخَذَ رَسُولُ اللَّهِ ص بِیَدِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ فَصَلَّیَا أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ فَلَمَّا سَلَّمَ رَفَعَ یَدَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ سَأَلَکَ مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ أَنْ تَشْرَحَ لَهُ صَدْرَهُ وَ تُیَسِّرَ لَهُ أَمْرَهُ وَ تُحِلَّ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِهِ یَفْقَهُوا قَوْلَهُ وَ تَجْعَلَ لَهُ وَزِیراً مِنْ أَهْلِهِ تَشُدُّ بِهِ أَزْرَهُ وَ أَنَا مُحَمَّدٌ أَسْأَلُکَ أَنْ تَشْرَحَ لِی صَدْرِی وَ تُیَسِّرَ لِی أَمْرِی وَ تُحَلِّلَ عُقْدَةً مِنْ لِسانِی یَفْقَهُوا قَوْلِی وَ تَجْعَلَ لِی وَزِیراً مِنْ أَهْلِی أَخِی اشْدُدْ بِهِ أَزْرِی وَ أَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ فَسَمِعْتُ مُنَادِیاً یُنَادِی یَا مُحَمَّدُ أُوتِیتَ سُؤْلَکَ فَقَالَ النَّبِیُّ ص ادْعُ یَا أَبَا الْحَسَنِ وَ ارْفَعْ یَدَکَ إِلَى السَّمَاءِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی عِنْدَکَ عَهْداً مَعْهُوداً وَ اجْعَلْ لِی عِنْدَکَ وُدّاً قَالَ فَلَمَّا دَعَا نَزَلَ الْأَمِینُ جَبْرَئِیلُ مِنْ عِنْدِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ قَالَ اقْرَأْ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ‏ وُدًّا فَتَلَاهَا النَّبِیُّ ص فَتَعَجَّبَ الصَّحَابَةُ وَ النَّاسُ مِنْ سُرْعَةِ اسْتِجَابَةِ دُعَائِهِمَا فَقَالَ ع أَ تَعْجَبُونَ اعْلَمُوا أَنَّ الْقُرْآنَ أَرْبَعَةُ أَرْبَاعٍ رُبُعٌ فِینَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ رُبُعٌ قِصَصٌ وَ أَمْثَالٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ إِنْذَارٌ وَ رُبُعُ أَحْکَامٌ وَ اللَّهُ أَنْزَلَ فِی عَلِیٍّ کَرَائِمَ الْقُرْآنِ.

[3] . - أَخْبَرَنَا أَبُو الْخَیْرِ مِقْدَادُ بْنُ عَلِیٍّ الْحِجَازِیُّ الْمَدَنِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْقَاسِمِ‏ عَبْدُ الرَّحْمَنِ الْعَلَوِیُّ الْحُسَیْنِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا الشَّیْخُ الْفَاضِلُ أُسْتَاذُ الْمُحَدِّثِینَ فِی زَمَانِهِ فُرَاتُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ الْکُوفِیُّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ سَعِیدِ بْنِ رَحِیمٍ الْهَمْدَانِیُّ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عِیسَى بْنِ زَکَرِیَّا قَالا [قَالَ‏] حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ سَرَّاجٍ قَالَ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ أَعْیَنَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیٍّ ع قَالَ: الْقُرْآنُ أَرْبَعَةُ أَرْبَاعٍ رُبُعٌ فِینَا وَ رُبُعٌ فِی عَدُوِّنَا وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ أَحْکَامٌ وَ رُبُعٌ حَلَالٌ وَ حَرَامٌ وَ لَنَا کَرَائِمُ الْقُرْآنِ.

- قَالَ حَدَّثَنَا فُرَاتُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ الْکُوفِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ صَبِیحٍ وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عُبَیْدَةَ بْنِ عُتْبَةَ بْنِ نِزَارِ بْنِ سَالِمٍ السَّلُولِیُ‏ قَالا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ مُطَهَّرٍ قَالَ حَدَّثَنَا صَالِحٌ یَعْنِی ابْنَ [أَبِی‏] الْأَسْوَدِ عَنْ جَمِیلِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ النَّخَعِیِّ عَنْ زَکَرِیَّا بْنِ مَیْسَرَةَ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ قَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع نَزَلَ الْقُرْآنُ أَرْبَاعاً رُبُعٌ فِینَا وَ رُبُعٌ فِی عَدُوِّنَا وَ رُبُعٌ سُنَنٌ وَ أَمْثَالٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ أَحْکَامٌ وَ لَنَا کَرَائِمُ الْقُرْآنِ.

- وَ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ قَالَ [النَّبِیُّ ص‏] إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَنْزَلَ فِی عَلِیٍّ کَرَائِمَ الْقُرْآنِ.

- قَالَ حَدَّثَنَا فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُوسَى قَالَ حَدَّثَنِی الْحَسَنُ بْنُ ثَابِتٍ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ شُعْبَةَ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنِ الْحَکَمِ‏ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: أَخَذَ النَّبِیُّ ص یَدَ عَلِیٍّ فَقَالَ إِنَّ الْقُرْآنَ أَرْبَعَةُ [أَرْبَعُ‏] أَرْبَاعٍ رُبُعٌ فِینَا أَهْلَ الْبَیْتِ خَاصَّةً وَ رُبُعٌ فِی أَعْدَائِنَا وَ رُبُعٌ حَلَالٌ وَ حَرَامٌ وَ رُبُعٌ فَرَائِضُ وَ أَحْکَامٌ وَ إِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ فِی عَلِیٍّ کَرَائِمَ الْقُرْآنِ [مَا نَزَلَ فِی الْقُرْآنِ آیَةُ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِلَّا کَانَ عَلِیٌّ أَمِیرَهَا].

[4] . در ص 47 و در المسائل السرویة، ص80 فقط همین فراز آمده است: عن بشیر الدهان قال: سمعت أبا عبد الله ع یقول إن الله فرض طاعتنا فی کتابه، فلا یسع الناس جهلنا [حملنا] لنا صفو المال و لنا الأنفال و لنا قرائن [کرائم‏] القرآن‏.

همچنین در تفسیر العیاشی، ج‏1، ص9 این مطلب از قول امام باقرع آمده است: عن أبی الجارود قال: سمعت أبا جعفر ع یقول نزل القرآن على أربعة أرباع ربع فینا، و ربع فی عدونا، و ربع فی فرائض و أحکام، و ربع سنن و أمثال و لنا کرائم القرآن‏.